Lối thoát thực sự cho ung thư

Con người đang yếu đi

Hãy nghĩ về điều này: Năm 1960, cứ 4 người thì 1 người bị ung thư. Ngày nay con số này là 3:1. Theo dự đoán, trong vòng 15 năm nữa cứ 2 người thì 1 người sẽ bị ung thư. Điều này có nghĩa là hơn ½ dân số (Mỹ) sẽ mắc phải các dạng ung thư hoặc tiền ung thư.

Kể từ khi Tổng thống Nixon tuyên bố “cuộc chiến chống ung thư” cách đây hơn 35 năm, căn bệnh này đã phát triển một cách dị thường: tăng 40%. Năm 2006 hơn 1,250,000 người Mỹ bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư. Ung thư trở thành nền kinh tế bộn tiền với kinh phí cắt cổ một cách lố bịch: gần 100 tỷ USD mỗi năm dành cho trị liệu và nghiên cứu. Năm 1995, riêng phần dành cho hóa trị liệu đã ngốn khoảng 8.5 tỷ USD.

Số lượng tử vong do ung thư không được công bố rộng rãi, nhưng chắc chắn là càng ngày càng tăng, trừ một vài dao động bất thường do giới truyền thông quả quyết là “ung thư đã giảm xuống”. Bệnh ung thư đã vượt qua bệnh tim để trở thành kẻ giết người số 1 tại Mỹ. Bất chấp những phương pháp trị liệu tốt nhất mà y khoa mang lại, năm nay, hơn 650,000 người Mỹ đã chịu đựng và chết vì ung thư.

Chúng ta đã tin vào lòng tham (In Greed We Trust)

Sau đây là một vài nghịch lý: công ty Bristol Myers sở hữu bằng sáng chế của 12 trong số gần 40 loại thuốc chữa ung thư. Chủ tịch, nguyên chủ tịch, thành viên hội đồng, một số giám đốc công ty, bọn họ đã từng giữ, hoặc đang giữ những vị trí quan trọng trong ủy ban của Trung tâm Ung thư Memorial Sloan-Kettering

Chuyện của tôi

Verne Varona, diễn giả thực dưỡng, tác giả 2 cuốn sách Macrobiotics for Dummies và Nature’s Cancer-Fighting Foods

– Ông có một khối u to trên ngực, ông Varona…

– Tôi xin lỗi, xin bác sĩ nhắc lại cho, có phải ông nói là “u”…

– Chính xác là vậy. Tôi dự đoán nó sẽ phát triển nhanh, vì nó đã lan ra rồi. Nếu nó là u ác, như chúng tôi nghi ngờ, ông chỉ còn sống không quá 10 tháng nếu không thực hiện hóa trị liệu. Mà tôi khuyên là ông nên làm nhanh đi.

Những câu đó được phát ra từ miệng một bác sĩ chuyên khoa ung thư sau khi đọc bản chụp CT của tôi, chúng cứ vang vọng quanh tai tôi. Thật đúng là ác mộng.

Tối đó, tôi cảm thấy đau nhói ở ngực khi đang lướt qua các kênh TV ở khách sạn, sau một ngày dài xuất hiện trên radio và TV để quảng bá cho cuốn sách của mình: “Thức ăn tự nhiên chống ung thư” (Nature’s Cancer-Fighting Foods). Tôi đã yêu cầu chụp X-quang và nghĩ rằng chỉ là chứng viêm, vấn đề nhỏ thôi mà.

Tôi và cái bóng

Kỹ thuật viên X-quang nói tôi có một “cái bóng” ở ngực trên bản phim và yêu cầu tôi chụp CT. Tôi phải suy nghĩ cẩn thận về đề xuất này, đặc biệt là khi tôi biết một lần chụp CT tương đương với 133 lần chụp X-quang phổi. Cuối cùng tôi quyết định làm. Tôi thấy áp lực đè nặng lên tim, mất cảm giác thèm ăn và mệt mỏi tăng lên. Tôi cần biết chẩn đoán sẽ cho ra kết quả gì. Bởi vì cái “khối u 7cm” của tôi nằm gần động mạch chủ, trung tâm của mạng lưới bạch huyết, và vị bác sĩ chuyên khoa ung thư nói, một cách tự tin, rằng “chắc là u ác tính”.

Mức độ rủi ro từ phóng xạ bởi CT scan, chụp X Quang…

Với tôi, điều này quá là không thể! Tôi đã theo thực dưỡng gần 30 năm, sao việc này có thể xảy ra được? Tôi trở về LA và lập tức hỏi ý kiến 3 vị bác sĩ khác. Như nhau: “chắc là u ác, cầm cự được khoảng 8-12 tháng”, đỡ hơn thì “có lẽ là 15 đến 18 tháng, với sự trợ giúp của hóa trị liệu…”.

Tôi quyết định tự xoay sở, từ chối sinh tiết và rời khỏi nơi có vẻ như là không lành mạnh nhất đất nước – Los Angeles. Tôi đến Omaha và Nebraska. Tôi có những người bạn tốt ở đó và một người bạn đặc biệt đã dành cho tôi sự chăm sóc, hỗ trợ và khuyến khích. Stress – lần đầu tiên trong nhiều năm – không còn nữa. Tôi thiền định, quán tưởng mỗi ngày, đi bộ trong rừng vào buổi sáng, ngắm những chú nai xinh đẹp và những con gà rừng lang thang rong chơi một cách tự do. Tôi ăn một lượng nhỏ thực phẩm dưỡng sinh dùng làm thuốc, nhai kỹ mỗi miếng và nghiêm túc nhìn nhận lại cuộc sống mà tôi đã trải qua cũng như những thay đổi tôi muốn tạo nên. Tôi liên lạc lại với nhiều người bạn từ lâu đã lãng quên, cầu xin sự tha thứ và tha thứ khi được yêu cầu, và tôi đọc mọi thứ có thể về các phương pháp điều trị thay thế. Thật mỉa mai khi tôi là tác giả của một cuốn sách về chế độ ăn dành cho bệnh ung thư, và giờ đây, chỉ sau 3 tháng cuốn sách được xuất bản, tôi phải chiến đấu với căn bệnh ung thư của chính mình. Tôi giảm rất nhiều cân khi áp dụng chế độ ăn ít béo nghiêm ngặt, nhưng tự nhắc chính mình là mọi thứ đều có giá của nó.

Sự trưởng thành thực thụ của cá nhân

Chỉ trong vòng 1 tuần thực hiện chế độ nghiêm ngặt đó, tôi bắt đầu thấy khỏe khoắn, tích cực hơn, tràn đầy năng lượng và hy vọng. Sau 3 tháng như vậy, tôi scan lại để kiểm tra xem khối u giảm đi bao nhiêu. Tôi chắc chắn là nó cũng phải giảm đi ít nhất một nửa. Nhưng chẩn đoán chứng minh tôi đã sai. Nó to lên. Bây giờ nó 11 cm và đang tiếp tục to lên nữa! Có vẻ như dù tôi cố gắng điều hòa và xoay chuyển cỡ nào đi nữa, khối u có ý chí riêng và nó quyết định phải lớn lên. Bác sĩ của tôi lo ngại điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra. Đột nhiên, bất kể nỗ lực giải quyết lạc quan, tôi vẫn bị đẩy vào cảnh sầu thảm của cái chết đang đến gần.

Một tuần sau đó, tôi nhập viện trong 2 ngày và thực hiện sinh tiết. Sau đó, bác sĩ phẫu thuật xuất hiện bên cạnh và tôi, vẫn choáng váng, bắt đầu tin là điều tệ nhất sắp xảy ra. Tôi động viên chính mình và một lần nữa, mọi thứ như một giấc mơ khi giọng nói đều đều của vị bác sĩ phẫu thuật bắt đầu vang lên trong đầu tôi.

Chẩn đoán “cuối cùng”

“Ông Varona, ông không sao rồi. Ông không có ung thư. Thực ra là, ông thậm chí còn không có u. Trước đó chúng ta đã chụp MRI phổi, không bình thường lắm vì đó là cơ di động, lẽ ra chúng ta đã xác định được. Nhưng chụp CT thì cho thấy nó là một khối đặc. Thực chất là ông có một u nang lỏng, chỉ vậy thôi – và chúng tôi nghĩ là bẩm sinh đã vậy. Chúng tôi đã hút nó ra, hút tận gốc và những nhóm cơ quanh đó trông rất khỏe mạnh. Ông sẽ sớm khỏe lại thôi. Chúc cuối tuần vui vẻ!”

Nói rồi, ông mỉm cười, vẫy tay chào và bước nhanh ra khỏi phòng. Tôi sắp chết đến nơi, nhưng bất thình lình tôi được chuyển qua một bộ phim khác. Tôi trải qua 5 tháng khốn cùng và đi qua mọi cung bậc mà hầu như bệnh nhân ung thư nào cũng trải qua – nước mắt, giận dữ, cự tuyệt, sợ hãi, nỗi buồn, hối hận… Những gì tôi nghe thấy từ miệng bác sĩ phẫu thuật trong căn phòng nhỏ của bệnh viện là những gì mà mọi bệnh nhân ung thư đều mơ ước: “Bạn không bị ung thư…”.

Trải nghiệm này đem đến cho tôi một biến chuyển sâu sắc về tính cách, cái nhìn đối với bệnh tật, về y học hiện đại, và về cách tôi đã được huấn luyện để nhìn ung thư dưới lăng kính thực dưỡng. Trong bài viết này tôi muốn chia sẻ cách nhìn ung thư của tôi bây giờ qua một quan điểm thực dưỡng đã được đánh giá lại. Những ý kiến đó là của riêng tôi, không ảnh hưởng bởi bất cứ đảng phái, phe nhóm hay mục đích thương mại nào.

Bác sĩ biết-tuốt và chẩn đoán khung thời gian

Trước hết, tôi tin rằng bất kỳ một bác sĩ nào cũng không có quyền phán cho bệnh nhân thời hạn để chết. Việc đó quá táo bạo, kiêu căng và thường là không chính xác. Ảnh hưởng tâm lý tiêu cực của kiểu dự đoán đó đúng là “lợi bất cập hại”. Con người không phải là số liệu thống kê. Nếu ai đó bị chẩn đoán ung thư rồi trở về nhà, chịu đựng sự hoảng loạn của kết quả chẩn đoán, tiếp tục chế độ ăn nghèo nàn và duy trì lối sống không lành mạnh điển hình mà họ đã có trong quá khứ, trong trường hợp đó, có lẽ họ sẽ biến lời tiên đoán thành sự thật.

Con người là những cá nhân riêng biệt với tiềm năng chuyển đổi tuyệt vời ở mọi cấp độ, kể cả cấp độ tế bào. Đối với những người đủ phiêu lưu để thay đổi nhiều khía cạnh trong cuộc đời họ, bắt đầu từ những thứ căn bản như thức ăn, lối sinh hoạt, khả năng chữa khỏi là hoàn toàn có thể. Hãy tin vào phép màu, tôi luôn nói như vậy.

Tuy nhiên, tin vào phép màu nhưng đừng nghĩ rằng phép màu nhất định phải xảy ra. Nó có thể diễn ra rất chậm, căng thẳng triền miên. Cái gì đến sẽ đến. Bạn cố hết sức, cầu nguyện và tiếp tục tập trung vào điều bạn muốn.

Có lần tôi hỏi một bệnh nhân ung thư giai đoạn 4 cảm thấy thế nào khi những nỗ lực của anh trong điều trị thay thế bị thất bại, anh ấy suy nghĩ trong giây lát rồi nói: “Người ta nói rằng “phần thưởng lớn nhất cho công việc vất vả không phải là cái mà anh nhận được, mà chính là con người mà anh trở thành, nhờ có nó”, tôi chưa bao giờ hiểu được cho đến gần đây…”

Nguyên nhân của ung thư

Chúng ta cần mở rộng nếp nghĩ để lĩnh hội những khả năng tại sao ai đó lại phải chịu đựng “cuộc nổi loạn của tế bào” như là ung thư. Tôi không tin rằng thói quen ăn bánh quy, đồ nướng hay mấy món vặt làm từ bột mì là nguyên nhân chính làm ung thư lan tràn. Có rất nhiều nguyên nhân làm cho ung thư tiến triển. Thực ra, sau khi xem xét tất cả những gì ta biết về ung thư, loại lý do như vậy đúng là sỉ nhục về mặt trí tuệ.

Chúng ta biết rằng đối với một vài loại ung thư thì nguyên nhân di truyền có ảnh hưởng nhất định, ngoài ra là: môi trường độc hại, chất độc trong xây dựng, thuốc trừ sâu, khói thuốc lá, chất béo từ thịt nướng, stress, tiêu thụ quá nhiều đạm động vật và chất béo, ăn nhiều đường đơn, vv… danh sách dường như vô tận. Gần đây, FDA đã tìm ra dấu hiệu đáng kể của 60-80 loại thuốc trừ sâu trong túi shopping thực phẩm thông thường của người Mỹ. Tuy vậy, cho đến giờ vẫn chưa có nghiên cứu nào đi sâu hơn hay sản phẩm nào chính thức bị cấm.

Tuy nhiên, nó không phải là một nguyên nhân đơn lẻ. Có rất nhiều yếu tố hiệp lực với nhau làm suy yếu hệ miễn dịch của chúng ta, khiến ta dễ bị tổn thương trước sự tấn công của ung thư. Mỗi người đều có một vài tế bào ác tính trôi nổi trong dòng máu, đó là tế bào đã bị tổn thương DNA và hệ miễn dịch yếu kém sẽ bật đèn xanh cho nó phát triển.

Cơ thể tự chữa lành như thế nào?

Như đã nói, chúng ta nên kiểm nghiệm lại vai trò của thực phẩm trong việc phục hồi sức khỏe. Thức ăn là nguyên liệu tạo máu và ảnh hưởng đến toàn bộ sinh lý của chúng ta, giúp cơ thể chống lại bệnh tật theo 4 phương thức cơ bản:

Dinh dưỡng trong thức ăn củng cố hoạt động của tế bào và máu: chế độ ăn chủ yếu là thực vật như ngũ cốc lứt, rau, rong biển, đậu, với một lượng nhỏ protein động vật, dầu và trái cây vừa làm giảm cặn bã axit vừa cung cấp nhiều dưỡng chất dễ hấp thu. Trong một số trường hợp, thực phẩm chức năng từ thảo mộc, nấm dược thảo, enzym, thực phẩm giàu chất xơ, thực phẩm tổng hợp chiết xuất từ các loại rau củ có màu cam, vàng và xanh, thực phẩm có lượng chất thải axit thấp và tiết giảm lượng thức ăn góp phần tạo nên một chế độ dinh dưỡng lành mạnh và giúp chúng ta chống lại ung thư.

Cân bằng giữa chế độ ăn và lối sống lành mạnh giúp tăng cường hệ thống miễn dịch

Hầu hết các sách đều khuyên dùng thực phẩm chức năng để hỗ trợ hệ miễn dịch. Mặc dù những sản phẩm này cũng chất lượng và một vài nghiên cứu cũng thừa nhận chúng ảnh hưởng tích cực lên hệ miễn dịch, nhưng ưu tiên hàng đầu của chúng ta là không làm suy yếu hệ miễn dịch. Tiêu thụ nhiều đường đơn, ngủ kém và stress là những nhân tố độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe của tế bào. Kiểm soát đường huyết

Trong 10 năm qua chúng ta đã biết nhiều về sự chuyển hóa đường trong máu và biết rằng đường huyết bất thường khiến cho các khối u phát sinh và phát triển. Giải pháp tốt nhất là ăn những sản phẩm tự nhiên và toàn phần, vì chúng giúp đường huyết cân bằng và điều hòa. Ăn ngũ cốc toàn phần, rau củ, đậu và tảo biển với một lượng nhỏ trái cây và protein động vật giúp duy trì đường huyết ổn định. Một trong những kẻ thù tồi tệ nhất của đường huyết lên xuống thất thường là thời gian ăn uống thất thường. Thời gian giữa các bữa càng lâu thì bạn càng dễ bị đường huyết thấp, điều này lại luôn kích thích những cơn thèm ngọt mạnh mẽ và “không thể chối từ”, đồng thời cũng khiến bạn ăn quá nhiều. Bỏ lỡ bữa trưa và đợi đến tối mới ăn sẽ cổ vũ cho thói quen ăn đêm muộn, từ đó cản trở giấc ngủ cũng như hệ miễn dịch của bạn. Những yếu tố này hỗ trợ cho nhau

Tăng cường khả năng thải độc

Sự cân bằng giữa tỷ lệ carbohydrate, chất béo và đạm, cũng như chất lượng thực phẩm, tác động mạnh mẽ đến khả năng thải độc tự nhiên của cơ thể. Chế độ ăn thực phẩm toàn phần củng cố những cơ quan có chức năng thải độc (thận, gan, ruột, bạch huyết và da) vì nó giúp máu lưu thông tốt hơn và quá trình thải độc hằng ngày trở nên hiệu quả hơn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng photpho có trong lớp vỏ ngoài của ngũ cốc lứt không chỉ giúp thải độc tố mà còn giảm lượng estrogen (hóc-môn sinh dục nữ) cao do chế độ ăn nhiều chất béo gây ra. Miso, nguồn thực phẩm lên men giàu kiềm, tăng cường các vi khuẩn có lợi trong ruột, giúp tiêu hóa tốt hơn và sạch ruột hơn.Quá trình thải độc có thể được hỗ trợ bởi việc tập thể dục hằng ngày, tắm hơi, tẩy da chết và giảm lượng thức ăn. Nhiều người muốn “xổ ruột” để làm sạch cơ thể. Trong nhiều trường hợp, liệu pháp thải độc cực đoan như ăn kiêng, nhịn ăn, đắp thuốc dân gian thực ra lại tạo áp lực cho cơ thể vì lượng chất độc thải ra sẽ làm quá tải các cơ quan thải lọc. Tốt hơn hết là thay đổi chế độ ăn, điều chỉnh hoạt động hằng ngày và giảm lượng thức ăn ít nhất là 1 tháng trước khi bạn thử bất kỳ liệu pháp thải độc nào.

Bộ mặt thật của hóa trị liệu

• Nguyên lý cơ bản của hóa trị liệu là giết chết tế bào ung thư bằng cách dùng hóa chất can thiệp vào quá trình phân chia của tế bào. Hóa chất sẽ phá hủy các protein liên quan, hoặc phá hủy chính DNA của tế bào, làm cho tế bào tự chết đi.
• Bạn thường nghe một nhân vật nổi tiếng nào đó bị ung thư, rồi chịu đựng hóa trị liệu nghiêm ngặt, và đột nhiên vài tháng sau, thông báo với giới truyền thông là “tôi đã hết ung thư, các khối u đã biến mất”. Báo chí không ngừng nói về “trận chiến dũng cảm chống ung thư” của họ. Cá nhân tôi không thấy rằng đó là “dũng cảm”. Có lẽ “đi sai đường” là từ dùng thích hợp hơn. Như thể bạn đang tự sát bằng cách rót thuốc độc cô đặc vào người rồi hy vọng mình có thể sống sót sau trận công kích dữ dội đó. Hoặc đơn giản là bạn quá cả Những vị mặc áo blouse trắng quả rất có sức thuyết phục. Hầu hết các bác sĩ chuyên khoa ung thư, nếu bạn có thể khiến họ trò chuyện cởi mở và trung thực, sẽ tiết lộ rằng dựa trên những gì họ thấy, họ sẽ không thực hiện hóa trị liệu nếu chẳng may bị ung thư.
• Trong nhiều trường hợp hóa trị liệu, trong thời gian 6 tháng đến 1 năm sau đó, ung thư thường trở lại và… lợi hại hơn xưa. Trong hầu hết các trường hợp, nó chẳng bao giờ biến mấ Hóa trị liệu có thể làm giảm hoặc tiêu biến những khối u ban đầu, nhưng những hóa chất độc hại của nó cuối cùng lại làm suy yếu hệ miễn dịch đến một mức mà cơ thể không còn đủ khả năng miễn dịch để chống lại sự di căn của ung thư. Về mặt kỹ thuật mà nói thì bạn không thể kết luận mình đã “khỏi bệnh” cho đến khi bạn thoát khỏi ung thư được 5 năm trở lên. Tuy nhiên, điều này không ngăn được người ta tuyên bố sai lầm trên báo chí.
• “Hiệu quả” sau 28 ngày?
• Tính hợp pháp của một tổ chức quốc gia (vốn được thành lập để bảo vệ cộng đồng) chỉ có thể bị nghi ngờ khi nổ ra những cuộc tranh luận xoay quanh các định nghĩa mang màu sắc chính trị – thiên vị cho các công ty dược lớVí dụ điển hình: FDA định nghĩa thuốc chống ung thư “hiệu quả” nếu loại thuốc đó làm giảm 50% hoặc hơn kích thước khối u trong ít nhất 28 ngày. Nhưng trong đa phần các ca ung thư, rõ ràng là không có bất kỳ tương quan nào giữa việc thu nho khối u nhỏ trong vòng 28 ngày với việc chữa khỏi ung thư hay kéo dài cuộc sống bệnh nhân.
• Bạn đã bị lừa nếu tin rằng có thể “thuốc” chính mình để trở nên khỏe mạnh, minh mẫ Ung thư là sự rối loạn chức năng cơ thể, có nghĩa là nó liên quan đến toàn bộ bộ máy trong người bạn. Bạn phải nuôi dưỡng không chỉ cơ thể mà còn trí óc và tinh thần. Ung thư có thể được phát hiện ở một cơ quan hay vị trí nhất định nào đó, nhưng đó chỉ là phần nổi của tảng băng trôi.
• Khoảng 96% người sống sót khỏi ung thư nhờ hóa trị liệu bị tái phát sau 5 năm. Tế bào ung thư là một tổ chức kỵ khí (anaerobic – không cần oxy mà vẫn sống được), phát triển mạnh trong môi trường axit, nồng độ oxy thấp, tối tăm, nhiều chất nhầ Ung thư được nuôi sống nhờ đường và chất thải axit lactic. Gan sẽ chuyển hóa axit lactic thành đường, kết cuộc thì bạn cũng… cùng đường mà thôi. Một trong những yếu tố quan trọng để chữa trị ung thư là tạo ra hệ thống kiềm tốt hơn bằng cách giảm thức ăn axit, nhờ đó đem lượng oxy nhiều hơn đến các mô và giảm, hoặc cắt hẳn, nguồn cung cấp đường cho khối u.

Một quan điểm “vĩ mô” (macro) – 10 đặc điểm tự chữa trị

Lộ trình chữa trị được xây nên bởi nhiều con đường nhỏ, tất cả cùng một đích đến: nơi mà cơ thể, trí óc và tâm hồn được phục hồi. Con đường mà ta chọn cho cuộc hành trình được dựa trên việc hoàn thiện những mặt thiếu sót trong cuộc sống của chúng ta, những khía cạnh mà ta đã lãng quên, những gì cần dưỡng nuôi và tỏ lộ nhiều hơn.

Những con đường này mang tên Đức Tin, Mục Đích, Dinh Dưỡng, Tình yêu, Chân Thành, Lòng Trắc Ẩn, Miễn Dịch, Đam Mê, Tâm Hồn, Tha Thứ và Biết Ơn. Trong lĩnh vực y học đối chứng còn khá non trẻ, nơi làm việc của hầu hết các bác sĩ ngày nay, chúng ta nhận ra rằng nỗ lực chạy chữa không chỉ phải được cá nhân hóa theo những nhu cầu riêng biệt của mỗi bệnh nhân, mà còn phải được mang đến điều gì đó gần như là tự chủ, khuyến khích bệnh nhân lựa chọn giải pháp, thay vì, bị áp lực bởi những “chuyên gia”, buộc phải tin rằng bạn không còn con đường nào khác.

Nó là macro-biotics (đời sống lớn lao), không phải là micro-biotics (sinh mệnh nhỏ bé). Và nó là điều tuyệt vời. Macro có nghĩa là “to lớn, vĩ mô”, điều đó nhắc nhở chúng ta những gì tạo nên một cuộc sống lớn lao. Nghiên cứu lâm sàng cũng như những giai thoại không ngừng chỉ ra rằng những người sống sót khỏi ung thư đã được hỗ trợ bởi 10 điều sau đây:

1. Mục đích sống
2. Thái độ tích cực
3. Dinh dưỡng tốt
4. Lối sống lành mạnh
5. Làm chủ căng thẳng
6. Hài hước
7. Tình cảm và những hỗ trợ xã hội
8. Thể hiện cảm xúc
9. Tập luyện thể chất
10. Niềm tin mạnh mẽ

Mười con đường này có sức ảnh hưởng sống còn. Trong các cuộc hội thảo, tôi yêu cầu người tham gia hãy xem xét, lựa chọn những lĩnh vực cần nhấn mạnh để việc chữa trị được hoàn thiện hơn. Hy vọng rằng một cuộc đối thoại nội tâm sẽ giúp họ nhìn lại mọi thứ, cách yêu, cách sống, cách chăm sóc bản thân. Chúng ta chỉ thực sự chữa trị khi tự tra vấn và nghiền ngẫm những thành phần bị lãng quên đó, những điều thực ra vô cùng trọng yếu cho một cuộc sống khỏe mạnh, sôi nổi và đầy đam mê, những gì chỉ có thể thưởng thức khi bạn biết sống trọn vẹn trong từng phút giây của hiện tại.

Dưới đây là một danh sách dài gồm những lời khuyên để bạn phục hồi hoặc rèn luyện sức khỏe. Hãy làm hết sức có thể và cứ tiếp tục để chúng trở thành một phần trong lối sống của bạn:

Về ăn uống

1. Tìm một bác sĩ giám sát quá trình điều trị và trở thành thành viên tích cực hỗ trợ bạn chữa bệnh.
2. Ăn thực phẩm toàn phần. Có nghĩa là ngũ cốc lứt, rau, đậu, sản phẩm từ đậu, rong biển là thực phẩm chính. Lựa chọn lượng nhỏ trái cây và protein động vật (tùy chọn) như những thực phẩm bổ sung. Dùng muối biển chất lượng tốt để nấu. Dùng một số thực phẩm lên men như cải muối, mơ muối, miso và dưa chua muối. Thưởng thức các loại trà không chứa caffein.
3. Trò chuyện với bác sĩ về các phương pháp trị liệu bổ trợ phương Đông lẫn phương Tây như châm cứu, khí công, thảo dược, dược phẩm tăng cường miễn dịch, men tiêu hóa, thực phẩm bổ sung có nguồn gốc thực vật, sản phẩm từ tảo…
4. Thưởng thức bữa ăn, nhai kỹ và biết ơn những gì bạn có. 
5. Dùng thực phẩm organic bất cứ khi nào có thể.
6. Tránh uống nước từ vòi (tap water). Dùng nước đã được kiểm tra kỹ, nước thiên nhiên hoặc nếu không thì nước đã lọc. Đầu tư thiết bị ion hóa để đảm bảo nước được kiềm hơn.
7. Không chứa nước trong bình nhựa. Thay thế bằng vật liệu thủy tinh.
8. Dùng dụng cụ lọc vòi tắm để không phải hít mùi Clo khi bạn tắm.
9. Ăn nhiều bữa nhưng ăn ít trong mỗi bữa. 4 hay 5 bữa nhỏ thì tốt hơn 2 hay 3 bữa bự. Tránh ăn khuya, khoảng cách từ bữa ăn đến khi lên giường ít nhất là 3 tiếng đồng hồ. Giấc ngủ là để nghỉ ngơi, không phải để tiêu hóa.

Về trí óc

1. Sáng tạo mỗi ngày. Bất cứ khi nào bạn thật sự mải mê làm điều gì đó mình thích thú, bạn đã sống trọn vẹn. Giây phút đó thường chứa đựng ít căng thẳng nhất và đầy ý nghĩa. Đó là giải pháp tuyệt vời cho việc chữa trị và chúng ta cần dành nhiều thời gian hơn cho cái mà nhà triết học Ken Wilbur gọi là “giây phút vĩnh cửu”.
2. Biến nhà của bạn thành viện điều dưỡng. Gia giảm tùy ý, sáng tạo không gian mới, hãy thoải mái biến nó thành nơi chốn thư giãn dễ chịu nhất.
3. Học – đăng ký một lớp học, học từ xa hoặc online. Thách thức trí não và tiếp tục trưởng thành.
4. Lập danh sách những điều bạn muốn làm, những nơi bạn muốn đi, bức ảnh bạn muốn chụp và những người bạn muốn gặp.
5. Tìm kiếm sự hỗ trợ tâm lý. Không nên đánh giá thấp việc tìm ai đó giúp bạn nhìn ra những vấn đề căn bản. Tìm đọc cuốn “The Work” của Bryon Katie.
6. Đọc Thích Nhất Hạnh. Ông là hiện thân của “tỉnh thức” (mindfulness).

Về thân thể

Về cảm xúc

1. Mát xa cơ thể. Mát xa kiểu nhật, kiểu Jin Shin, kiểu Thái, kiểu Thụy Điển, kiểu Deep Tissue, nhân điện, điều hòa năng lượng, vâng vâng.
2. Tập yoga. Các tư thế yoga được dựa trên biểu hiện của các con vật và được biến đổi cho phù hợp với con người. Yoga ảnh hưởng đến hô hấp, tất cả các nhóm cơ và kinh lạc. Hãy tập yoga dù chỉ 2-4 động tác mỗi đêm, ít nhất là hãy thử nó. 
3. Liệu pháp hồng ngoại: giúp lan tỏa hơi nóng vào sâu trong các mô và hồi phục các tế bào nhờ cơ chế thải độc.
4. Đi ngủ sớm, dậy sớm. Nghỉ ngơi vào cuối buổi chiều nếu có thể. Đối với chu kỳ sinh học, nghỉ ngơi vào thời gian này giúp ích cho thận – cơ quan thiết yếu trong cơ thể, cũng như tuyến thượng thận. Tuyến thượng thận đóng vai trò quan trọng trong đối phó với stress và mang đến giấc ngủ ngon.
5. Tận hưởng sự vận động. Đi bộ, leo núi, đạp xe, bơi, đi bộ chậm, chèo thuyền, hãy để cơ bắp và lá phổi hoạt động.

Về cảm xúc

1. Hãy để những chuyện không thể thay đổi trôi qua. Nếu có ai đó mà bạn muốn hàn gắn đã qua đời, hãy tha thứ, nói với họ và để nó qua. Mark Twain từng nói: “tha thứ là hương thơm mà đóa violet tỏa ra từ gót hài đã dẫm lên nó”. Hãy nghĩ về điều đó.
2. Yêu những gì bạn có, và học cách cho đi. 
3. Hằng ngày hoặc hằng tuần hãy viết lại những gì bạn suy nghĩ, cảm nhận. Bạn không cần phải viết cỡ “Chiến tranh và Hòa bình”, chỉ cần ghi lại vài dòng vắn tắt để thể hiện cảm xúc của chính mình.
4. Từ giã những người tiêu cực chỉ biết quan tâm đến mình và luôn khiến bạn cạn kiệt năng lượng.
5. Tránh cô lập bản thân. Tiếp xúc với những nhóm hỗ trợ và những người chiến thắng ung thư.
6. Dành thời gian cho gia đình và bạn bè. Không chỉ là cùng nhau làm việc, nói, cười. Hãy tìm sự đồng cảm.

Về tâm hồn

1. Tìm một hình thức nào đó để “tập luyện” cho tâm hồn mỗi ngày.
2. Thiền định. Dành 20 phút mỗi ngày cho thiền định hoặc hình dung về mục tiêu sức khỏe của bạn.
3. Trải nghiệm với thiên nhiên, nuôi dưỡng nguồn năng lượng trong cơ thể bạn. Nằm xoài trên cỏ, dưới bóng cây, cạnh một cánh đồng hay một dòng suối, trong công viên… Ohsawa gọi Tự nhiên là “Mẹ nuôi dưỡng” ta.